W dniu 5 kwietnia 2019 r. uczniowie klas trzecich gimnazjum odwiedzili były niemiecki nazistowski obóz koncentracyjny Auschwitz – Birkenau. Jeden z największych kombinatów śmierci. Miejsce stopniowego wyniszczana ludzi różnych narodowości oraz zagłady Żydów.
Młodzież z Gimnazjum Nr 4 w Zabrzu zwiedzanie rozpoczęła od Auschwitz I, przechodząc przez bramę obozową z napisem Arbait macht frei, w którym od 1940 r. umieszczano przywożonych więźniów. To właśnie w Auschwitz I nazistowscy zbrodniarze wykonywali egzekucje, pierwsze próby z Cyklonem B, pseudomedyczne eksperymenty na osadzonych.
Przemierzając obozowy teren, młodzi ludzie poznawali historię obozu poprzez losy i tragedię tych, których tu umieszczono. Przechodzili pomiędzy murowanymi blokami, gdzie znajdowały się mieszkania dla więźniów, szpital obozowy, magazyny, biura, areszt. Poznawali niezwykle trudne warunki ich życia.
W bloku nr 5 zobaczyli autentyczne przedmioty osobiste należące do ofiar nazistowskiego terroru, m.in. oprawki okularów, protezy, buty, naczynia kuchenne, czy walizki, które wraz zawartością odbierano przybyłym.
W bloku nr 27 zwiedzili wystawę Szoa przygotowaną przez żydowski instytut Yad Vashem, poświęconą sytuacji narodu wybranego przed wybuchem II wojny światowej, rozwojowi nazistowskiej ideologii oraz zagładzie Żydów, pochodzących z różnych krajów okupowanej Europy.
W ciszy i głębokim skupieniu przechodzili przez pomieszczenia bloku nr 11, gdzie mieścił się centralny obozowy areszt, a piwnice przerobiono na małe cele zwane bunkrami. Pobyt w nich był karą wymierzaną m.in. za udział w konspiracji obozowej, czy próbę ucieczki i jak stwierdził jeden z esesmanów równał się karze śmierci. W bunkrze głodowym bloku nr 11 życie oddał za jednego ze współwięźniów Św. Maksymilian Kolbe. Wydarzenie to upamiętnił w 1979 r. podczas swojej I pielgrzymki do Ojczyzny Jan Paweł II, modląc się w miejscu śmierci zakonnika i pozostawiając pamiątkową świecę paschalną.
Po wyjściu z budynku młodzież przeszła na zamknięty dziedziniec, pod Ścianę Straceń, gdzie Niemcy rozstrzelali 5,5 tys. Polaków, głównie więźniów politycznych, przede wszystkim przywódców i członków organizacji konspiracyjnych. Uczniowie z Zabrza oddali im hołd zapalając symboliczny znicz w miejscu, w którym ponieśli śmierć oraz uczcili ich chwilą ciszy i zadumy.Ta atmosfera towarzyszyła młodzieży podczas wejścia do pierwszej komory gazowej i krematorium.
Po wizycie w Auschwitz I gimnazjaliści udali się do obozu Auschwitz II – Birkenau, utworzonego na terenie oddalonej o 3 km od Oświęcimia wsi Brzezinka. Powstał, jako miejsce zagłady, głównie Żydów, przywożonych transportami z różnych stron Europy. Na rampie lekarz SS dokonywał ich selekcji. Większość deportowanych kierowano do komór gazowych. Zgliszcza tych budynków i krematoriów znajdują się na terenie obozu. Ci, którym darowano życie, trafiali do drewnianych baraków. Część z nich udostępniono zwiedzającym.
Młodzież spacerując z przewodnikiem po terenie obozu poznała warunki życia i tragiczne losy ludzi, którzy znaleźli się w tym miejscu w czasie II wojny światowej. Z przejęciem słuchała słów przewodnika.
Do domu gimnazjaliści wracali z bagażem nowych i trudnych doświadczeń, materiałem do przemyśleń i podzielenia się z innymi.
Wizyta w KL Auschwitz – Birkenau wzbudza do refleksji i odpowiedzialności za losy współczesnego świata.
Mirosława Leciejewska-Boncol